متن استاتیک شماره 70 موجود نیست
توحید شیرازی
 

نامش اسماعیل و پنجمین فرزند وصال است ، در سال ۱۲۳۶ ه.ق در شیراز به دنیا آمد و در فضل و هنر، سرآمد همگنان شد، در شاعری " توحید " تخلص می کرد، غزل را به شیوه حافظ می سرود، ولی در قصیده سرایی به ناصر خسرو گرایش داشت.

 توحید به گرد آوری اشعار خود اهتمام نداشت و پس از مرگ او، برادرش یزدانی، با کوشش بسیار، پاره ای از اشعار وی را که حدود ۲۵۰۰ بیت می شد، جمع آوری کرد .
توحید همانند دیگر افراد خاندان وصال، هفت خط را خوش می نوشت و میرزا حسن فسایی معتقد بود که توحید در نوشتن خط نسخ، از جمیع استادان سلف و معاصرین بهتر می نویسد، خاصه قلم های بسیار خفی را که تا کنون کسی به آن خوشی ننوشته است.

وی، دو بار مثنوی مولوی را به تحریر در آورد.
هنر استثنایی توحید، آن بود که یک دانه برنج گرده را هموار می کرد و برروی آن سوره ی توحید را به همراه نام خود "توحید" می نگاشت و بزرگان روزگار، آن دانه ها را در نگین انگشتری یا بازوبند خود جای می دادند. هنر دیگر توحید، آواز خوش وی بود که به قول فسایی: " آتش به جان سوختگان افکندی و دود از نهاد مستمعان بر آوردی ". و همین صوت خوش سبب شد که برادرش یزدانی دو رساله در موسیقی تالیف کند.
توحید به قول فرصت الدوله، خلیقی مهربان بود و صدیقی نکته دان.

وی در روز پنج شنبه ۲۶ ربیع الثانی سال ۱۲۸۶ ه.ق در سن ۵۰ سالگی درگذشت و در حرم مطهر حضرت شاهچراغ علیه السلام، به خاک سپرده شد.

منبع: گلشن وصال، سایت کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی